Vandaag eindigt de klimaattop 2018 in Katowice. Vandaag besluit de ‘Conference of the Parties’ (COP) haar 24ste bijeenkomst om binnen het kader van de Verenigde Naties de klimaatverandering in verenigde slagorde aan te pakken. In welke mate de COP24 erin geslaagd is om werkbare regels vast te leggen voor de uitvoering van de afspraken in het Akkoord van Parijs uit 2015 is nog niet helemaal duidelijk. Maar vast staat dat België zich alweer niet van haar meest frisse kant heeft laten zien. Ondanks de vreedzame mars enkele weken geleden van 75.000 mensen voor een doortastend klimaatbeleid, schaarde België zich bijvoorbeeld niet achter de zogenaamde ‘High Ambition Coalition’. Die coalitie van onder meer Nederland, Duitsland, Frankijk, Groot-Brittannië en Italië wil meer maatregelen tegen 2020 om de klimaatverandering te beteugelen, maar België moest verstek laten gaan omdat het Vlaanderen van Joke Schauvlieghe geen akkoord wilde geven.

Het is, op zijn Vlaams gezegd, t-r-i-e-s-t-i-g. Het is triestig hoe weinig ambitieus we zijn. Terwijl we nauwelijks nog tijd hebben om de opwarming tot 1,5°C te beperken ten opzichte van het pre-industriële niveau ontsnapt de klimaatproblematiek maar niet aan haar status van ‘fait divers’. De meeste parlementairen van ons land namen recent een interparlementaire resolutie aan met aanbevelingen voor onze regeringen op vlak van klimaatbeleid, maar die heeft blijkbaar en helaas nog niet veel indruk kunnen maken.

De vraag is hoe we het dan wél gaan doen? Hoe gaan we de CO2-emissies terugdringen tot op een niveau dat ze niet meer schadelijk zijn? Hoe vermijden we dat het broeikaseffect groter wordt en tenslotte niet meer te stoppen zal zijn? Is het misschien inderdaad zinvol om de klimaatverandering, met een duur woord,  te ‘constitutionaliseren’? Moeten we, anders gezegd, de aanpak van de klimaatproblematiek niet in de Grondwet verankeren zodat de urgentie van de zaak eindelijk ernstig zou genomen worden? Hebben we nu niet genoeg tijd verloren? Hebben we niet genoeg geanalyseerd en is het niet de hoogste tijd om de hand aan de ploeg te slaan?

Ik denk alleszins dat we dringende langetermijndoelstellingen moeten formuleren waaraan de verschillende regeringen én beleidsterreinen kunnen bijdragen. De klimaatproblematiek aanpakken vergt interbestuurlijke samenwerking en gaat ook over veel meer dan de opwekking van hernieuwbare energie. Uiteraard is die essentieel om ervoor te zorgen dat we in de toekomst minder CO2 veroorzaken, maar een rechtvaardige energietransitie houdt er bijvoorbeeld ook rekening mee dat de job-inhoud van heel wat mensen flink kan veranderen en/of dat ze op zoek moeten naar een andere job. Klimaatverandering en uitdagingen op de arbeidsmarkt hangen samen. In de economie van de toekomst zullen we veel tijd en middelen moeten spenderen aan bijscholing en onderwijs. Ik denk dan ook dat het tot de taak van de beleidsmakers behoort om de klimaatverandering in haar relatie tot uitdagingen als tewerkstelling te duiden én aan te pakken. Dat is volgens mij het enige mogelijke eerlijke én structurele antwoord op het protest van de ‘gele hesjes’. Het is de verantwoordelijkheid van beleidsmakers om de klimaatverandering zo te bestrijden dat mensen er beter worden.

Ik geloof wel in een werkmodel zoals in Nederland. De uitkomsten zijn misschien nog niet ideaal, maar minstens hebben onze noorderburen al verschillende sectoren rond de tafel gebracht om na te denken over hoe ze samen de CO2-uitstoot met 49% tegen 2030 en zelfs met 95% tegen 2050 kunnen laten dalen. Aan de vijf Nederlandse klimaattafels over mobiliteit, landbouw/landgebruik, industrie, bebouwde omgeving en elektriciteit namen bedrijven, ngo’s en overheden plaats om overleg te voeren over de benodigde maatregelen.

Participatie en betrokkenheid zijn sleutelwoorden in de aanpak van de klimaatverandering.  Alle ‘hens’ moeten aan het dek van de klimaatverandering of er komt niets van. In ’20 groene doelen voor Vlaams-Brabant’ pleit ik voor de oprichting van een Burgerparlement voor Klimaatzaken. Via dat parlement kunnen inwoners, organisaties en bedrijven van Vlaams-Brabant actief betrokken worden bij de voortgang en de opvolging van het klimaatbeleidsplan dat we, na overleg met uiteenlopende actoren op de Vlaams-Brabantse klimaattop in 2016, formuleerden om tegen 2040 klimaatneutraal te kunnen worden. Het spreekt voor zich dat we de idee van een Burgerparlement heel spoedig in de provincieraad van Vlaams-Brabant zullen lanceren!

 

Meer lezen? Bestel mijn boekje Voor de kinderen van mijn kinderen. 20 groene doelen voor Vlaams-Brabant via tie.roefs@gmail.com. Het boek kost 10 euro (excl. verzendingskosten).