Over liefde en kwaad

“Het is niet het kwaad dat banaal is, maar de motieven achter de kwade handelingen zijn dat vaak wel.” Hannah Arendt maakte zich met haar visie op ‘de banaliteit van het kwaad’ niet erg populair, ook niet bij haar vrienden en vriendinnen. Nochtans waren die héél belangrijk in haar leven. Als grootste denker van de 20^ste eeuw kent het leven van Hannah verschrikkelijke beproevingen. Hannah biedt ze het hoofd door erover na te denken. Zo wordt haar gedachtegoed haar leven, en haar leven haar gedachtegoed.

In de biografie Hannah Arendt, over liefde en kwaad verweeft Ann Heberlein de gebeurtenissen in Hannahs leven met Hannahs visies. Je ziet Hannah schrijven. Je ziet haar zitten in een salon, discussiërend terwijl de asbakken uitpuilen. Je voelt haar steun zoeken bij haar trouwste vriendin als anderen haar hebben laten vallen na haar beschrijving van Adolf Eichmann als een fantasieloze bureaucraat die ‘slechts’ zijn plicht deed.

Het is trouwens niet de eerste keer dat Hannah zich verbaast over de reactie van haar vrienden. “Het probleem is niet wat onze vijanden deden, maar wat onze vrienden deden”. Anne Heberlein herinnert hoe Hannah eigenlijk niet kan geloven dat sommige van haar vrienden in Duitsland meedeinen met het nazisme. Hannah is verontwaardigd over hun bereidheid om “de oneindige verscheidenheid en verschillen van mensen zo te organiseren dat de hele mensheid nog slechts één individu lijkt”.

Hannah en haar moeder ontvluchten Duitsland via de zogenaamde groene grens. In Karlsbad gaan ze in Duitsland de voordeur van een huis binnen om langs de achterdeur in Tsjechoslowakije aan te komen. Vandaar gaat het verder richting Parijs. Hannah is zesentwintig als ze aankomt in de hoofdstad van Frankrijk. Ze ontmoet er haar levenspartner Heinrich Blücher die om politieke redenen eveneens uit Duitsland is gevlucht. In 1940 wordt Hannah echter op transport naar het kamp Gurs gezet terwijl Heinrich elders wordt opgesloten. Als bij wonder ontsnappen ze beiden aan erger. Tijdens hun gevangenschap houdt een fragment uit een dan nog niet gepubliceerd gedicht van Bertold Brecht hen staande:

“Dat het zachte water met de tijd steeds de hardste rotsen overwint.

Hardheid houdt nooit stand tegen een zachte hand.”

In mei 1941 slagen Hannah en Heinrich erin om via Lissabon Europa te verlaten. Hannah en Heinrich vluchten, zoals vandaag nog voor vele vluchtelingen het geval is, “ergens vandaan, niet ergens naartoe”. Ze vluchten om hun leven te behouden, niet omdat ze een nieuw leven willen. Ze hadden een leven, maar ze zijn het kwijtgeraakt. Ze hadden een huis, een taal, een beroep, een familie en een vriendenkring, maar ze hebben dat buiten hun wil om allemaal verloren.

Een extra financieel duwtje voor de Vlaams-Brabantse NGO’s?

De Coronacrisis spaart de ontwikkelingslanden niet. Integendeel. De economieën van de landen in ontwikkeling hangen in vele gevallen af van slechts een paar economische sectoren. Die grote afhankelijkheid van weinig gediversifieerde economieën zorgt ervoor dat ‘de kleine man/vrouw’ in ontwikkelingslanden de gevolgen van de Coronacrisis keihard voelt. Afgelopen week zag ik nog een reportage over hoe woekeraars wereldwijd profiteren van situaties waarin gezinnen plots helemaal zonder inkomen vallen.

Op 13 december 2020 diende ik op de provincieraad van Vlaams-Brabant een vraag in om de fondsenwervingscampagnes van de NGO’s voor ontwikkelingssamenwerking die gevestigd zijn in Vlaams-Brabant of die er een werking hebben, uitzonderlijk met een financiële bonus tegemoet te komen. Bij de aanpassing van het meerjarenplan in november 2020 konden we immers vaststellen dat de investeringen van het provinciebestuur lang niet het vooropgestelde ambitieniveau bereiken: het geld dat is voorzien wordt  verre van aangesproken! We zien dan ook mogelijkheden om de initiatieven van NGO’s voor ontwikkelingssamenwerking die door Corona worden bedreigd, financieel een duwtje in de rug te geven.

9 mei

Wie mij de afgelopen jaren een beetje heeft gevolgd, weet dat ik een fervent aanhanger ben van het Europees project. Elk jaar op 9 mei sta ik er dan ook graag even bij stil. Vandaag is de dag waarop Robert Schuman in 1950 een voorstel deed om een Europees samenwerkingsverband op te zetten. Dat samenwerkingsverband kwam er en garandeert tot op de dag van vandaag dat we in Europa kunnen genieten van vrijheid, vrede en vooruitgang.

Ik vind het belangrijk dat we het Europees project koesteren. We moeten vermijden dat het wordt uitgehold door nationalistische reflexen. We moeten aan de slag met de schrik van mensen dat diversiteit identiteitsbeleving in de weg staat. We moeten zorgen voor geloof in de verzoening van wat was met alles wat zich vandaag als nieuw en zelfs vreemd aandient. Europa kan hierbij een heel belangrijke rol spelen.

Voor mij zijn de Europese verkiezingen de belangrijkste verkiezingen op 26 mei 2019. Ik ben dan ook superblij met de kandidatuur van Petra De Sutter voor het Europees Parlement. Petra is een uiterst intelligente vrouw. Ze heeft ook een beroep buiten de politiek waarin ze uitmunt. Wellicht mede daardoor benadert ze maatschappelijke uitdagingen altijd ten gronde en, zou je kunnen zeggen, ‘onthecht’ van persoonlijke en partijpolitieke belangen. Voor mij is Petra een voorbeeld. Ze stijgt uit boven de gemiddelde hedendaagse politica/politicus.  Petra was de afgelopen jaren superactief in de Raad voor Europa. Daar verrichtte ze onder meer baanbrekend werk rond de uitfasering van de donoranonimiteit.

Met Petra brengen we de hoop weer naar Europa. Zij is onze garantie op een toekomstgericht klimaatbeleid en een Europa van en voor de Europeanen. Al in 2009 schreef ik op mijn blog dat we de antwoorden die we vandaag zoeken niet solo slim kunnen verzinnen. Het zijn antwoorden waarvoor we Europa nodig hebben. Een sterk Europa weliswaar, een Europa van en voor de mensen. Petra is de beste garantie daarop!

‘Petit pays’…

Elk jaar probeer ik minstens één boek in het Frans te lezen. Onlangs viel mijn oog op het boekje dat mijn zoon dit semester voor school moet doornemen. En het kon niet beter uitkomen. In 1994 werkte ik in vervanging van iemand op zwangerschapsverlof bij 11.11.11., toen nog het Nationaal Centrum voor OntwikkelingsSamenwerking (NCOS). Het was het eerste werk waarvoor ik écht solliciteerde en het werd meteen een heel serieuze job. Wanneer president Habyarimana op 6 april 1994 uit de lucht wordt geschoten, is het alle hens aan dek voor de repatriëring en het in veiligheid brengen van Belgen en partners waarmee 11.11.11. samenwerkt. Er moeten ook snel standpunten ingenomen worden rond de positie van België en de rol van de Verenigde Naties en de blauwhelmen. Als verantwoordelijke voor de opvolging van het Belgische Ontwikkelingssamenwerkingsbeleid moet ik meteen het onderste uit mijn kannetje halen. Ik word geconfronteerd met het absolute kwaad, maar ook met onvermogen om het vast te pakken. Wie is tenslotte absoluut goed en wie is zonder meer kwaad?

Rwanda in 2017

Het boek ‘Petit Pays’ van Gaël Faye speelt zich af in Burundi. De ‘ik’-figuur, Gaby, groeit er op als zoon van een Fransman en een Rwandese vluchtelinge. Lang voor de genocide van 1994 is de mama van Gaby in Burundi gearriveerd. “Maman et sa famille avaient quitté leur pays pour échapper aux tueries, massacres, guerres, pogroms, épurations, destructions, incendies, mouches tsé tsé, pillages, apartheid, viols, meurtres, règlements de comptes et que sais-je encore. Ils avaient fui ces problèmes et en avaient rencontré de nouveaux au Burundi – pauvreté, exclusion, quotas, xénophobie, rejet, boucs émissaires, depression, mal du pays, nostalgie. Des problèmes de réfugiés.”

Provinciaal dierenwelzijnsbeleid van Groen wordt verdergezet!

Op de provincieraad van 19 maart vroeg mijn collega Luka Augustijns wat de nieuwe provinciale bestuursploeg met het beleid op vlak van dierenwelzijn plant te doen? De nieuwe gedeputeerde voor dierenwelzijn (N-VA)  antwoordde bijna zo veel als ‘dat hij het beleid van Tie Roefs zal overnemen en verderzetten’.

In de voorbije bestuursperiode (2012-2018) wendden we als Groenen al onze overredingskracht aan om dierenwelzijn terug op de provinciale agenda te zetten. Het budget dat we vrij konden maken was beperkt, maar symbolisch belangrijk. In 2018 verdubbelen we zelfs de subsidies voor de dierenasielen.

Op de provincieraad van 19 maart werd duidelijk dat er verder ingezet zal worden op sensibilisering.  Net als wijzelf vindt de nieuwe gedeputeerde voor dierenwelzijn het van groot belang om iedereen in Vlaams-Brabant, met of zonder huisdier, gevoelig en aandachtig te maken voor het thema. Hoe minder dieren in een dierenasiel belanden, hoe beter. Thematische campages als Kies bewust voor een dier. Geef ze niet zomaar cadeaumoeten de Vlaams-Brabanders bij de les houden. Ze roepen op om te bezinnen alvorens een dier in huis te nemen of cadeau te doen.

Anders gaan wonen langs Hoogwaardige Openbare Vervoer (HOV)-assen!

Mijn vader en moeder reden destijds veel kilometers met de auto om hun vier kinderen naar allerlei buitenschoolse activiteiten in de stad te brengen. Zelfs bij het uitgaan pikte mijn moeder ons soms ’s nachts op met de wagen. Ik prijs me gelukkig dat ik dat vanwege de nabijheid van alles maar zelden voor mijn eigen kinderen moet doen. Maar ik leer eruit hoe belangrijk het is om woonkernen aan te sluiten op zogenaamde Hoogwaardige Openbare Vervoer (HOV)-assen. We moeten ernaar streven om alle bijkomende woningen te bouwen rond haltes op HOV-assen. Rond die haltes ontwikkelen zich idealiter ook voorzieningen zoals winkels, lokale ontspanningsmogelijkheden en zelfs kleinschalige werkgelegenheid. Via een HOV-as kan je je makkelijk met de snelbus, tram of trein van de ene plek naar de andere verplaatsen.

 

Verschillende ideeën voor HOV-assen in Vlaams-Brabant liggen nu al op tafel. Zo zijn er in het kader van Brabantnet plannen voor een sneltram vanuit Willebroek die slechts zes stopplaatsen telt vóór de Brusselse Ring. Deze tram zou tijdens de spits om de tien minuten rijden en in de daluren en op zaterdag en zondag om het kwartier. Tot het Noordstation in Brussel bedraagt de reistijd 19 minuten vanuit Meise, 26 minuten vanuit Londerzeel en 32 minuten vanuit Breendonk. Die haltes zullen verknoopt zijn met een fietsnetwerk en lokale buslijnen en uitgerust zijn met voldoende pendelparking. Op eenzelfde wijze houdt de beoogde HOV-lijn tussen Diest en Leuven in het kader van Regionet slechts drie keer halt in Bekkevoort, drie keer in Tielt-Winge en één keer in Lubbeek. Dat is dus véél minder dan een bus die pakweg om de 200 meter halt houdt. Die beperking is nodig om een snelle connectie met de feitelijke eindbestemmingen te kunnen garanderen. Op de knelpunten garandeert een eigen bedding dat de sneltram niet mee in de file staat.

Geluidshinder Brussels Airport tien keer hoger dan becijferd!

Het aantal mensen dat sterk lijdt onder de geluidshinder van Brussels Airport Company (BAC), de zogenaamd ernstig gehinderden, wordt zwaar onderschat. Op basis van de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM) telt BAC zelf zowat 14.000 ernstig gehinderde omwonenden. Op basis van nieuwe normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt het reële aantal echter in de buurt van 144.000. Dat is ruim tien keer zoveel.

Geluidscontouren vanaf Lden 45dB(A)

Lawaai is méér dan een ongemak. Ieder van ons heeft acht uur slaap nodig. Zodra die slaap onderbroken wordt, lijdt onze gezondheid daaronder. Dat gaat van overgewicht tot verloren levensjaren.

De luchthavenuitbater BAC laat jaarlijks door een universiteit – vroeger KU Leuven, nu UGent – de geluidshinder voor de omgeving berekenen. Voor de rekenmethode baseert de universiteit zich op de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM). Die wetgeving  voorziet een berekening van de geluidscontouren vanaf 55 decibel rondom de luchthaven. Volgens de studies van de genoemde universiteiten  is er in Rotselaar, Tervuren of Meise dan ook geen hinder meer. Maar inwoners van deze gemeenten weten wel beter.

European Green Capital aan de Waal

Voor we onlangs een dagje doorbrachten in ’s-Hertogenbosch bezochten we Nijmegen. Die stad wordt al langer mee bestuurd door GroenLinks en is sinds kort ook de ‘Green Capital of Europe. Onze dag in Nijmegen startte met een bezoek aan het bedrijf Neopixels Insulations. Die onderneming levert de isolerende korreltjes waarmee één van de aannemers van de provinciale Vlaams-Brabantse groepsaankoop voor spouwmuurisolatie werkt. We kwamen zaakvoerder, Stefan Nooijens, tegen toen we onlangs in Scherpenheuvel onze groepsaankoop lanceerden en demonstreerden. Toen hij hoorde dat we naar Nijmegen zouden komen, nodigde hij ons prompt uit voor een bezoek aan zijn bedrijf.

In het gezelschap van wethouder voor GroenLinks in Nijmegen Noël Verguns en raadslid Volkert Vintges trokken we vervolgens naar het Honigcomplex. Het bedrijf Honig, bekend voor zijn soep, trok in 2012 weg van de site en maakte plaats voor innovatieve ondernemingen, zoals dat van bakfietspionier Jos Sluijsmans. Tot 2022 tenminste, want dan zullen er op de voormalige bedrijfssite nieuwe woningen verrijzen. Op de Honigsite genieten we van een lekkere lunch en huren we fietsen waarmee we de rest van de dag, onder deskundige leiding van Bert Lagerweeij, Nijmegen verkennen.

Afrika Filmfestival verrijkt en verbindt

Mensen samenbrengen, mensen verbinden over de grenzen van landen, sectoren en thema’s heen. Dat is wat we met de provincie Vlaams-Brabant de voorbije jaren gedaan hebben. Een bewuste keuze, want we zijn ervan overtuigd dat samenwerken en mensen met elkaar verbinden verrijkend is.