De toekomst van de economie is circulair!

Als je er pal voor staat, zou je het niet zeggen. In Amsterdam-Noord staat een heel modern ogend huis dat volledig uit tweedehands materiaal bestaat. De eigenaar van de woning schuimde het internet af op zoek naar tweedehands materialen die hij leuk vond. Hij grapte zelfs dat hij voor zaken als de gevelsteen, de leien en de ramen steeds naar Brabant had moeten rijden. Waren ze daar dan gevoeliger voor het niet zomaar weggooien van spullen? In ieder geval dacht hij op een mooie dag dat hij genoeg had verzameld. Hij stapte met zijn buit naar een architect en vroeg hem of hij met deze spullen een huis kon bouwen. En zo geschiedde. Zijn huis is een volledig circulair huis. Er werden geen nieuwe grondstoffen voor gebruikt. Alle materialen werden ooit al eens gebruikt en vormen nu een nieuw mooi geheel.

Je zou kunnen zeggen dat dit toch een uitzonderlijk voorbeeld is. Maar dat is het eigenlijk niet. Of toch niet meer. Enkele jaren geleden bracht ik een bezoek aan de gloednieuwe randparking P+R transferium Deutersestraat in ’s-Hertogenbosch: het gebouw kan helemaal gedemonteerd worden! De verschillende onderdelen kunnen hergebruikt worden voor bijvoorbeeld een ander gebouw. Dat is écht vooruitziend.

Overigens zal de stad Leuven vanaf nu, samen met vzw Atelier Circuler, alle stadsgebouwen die gerenoveerd of afgebroken worden, ‘minen’. Dat betekent dat alle waardevolle materialen gerecupereerd worden alvorens een gebouw gerenoveerd of afgebroken wordt. Nadien krijgen de materialen een tweede leven via de Leuvense Materialenbank. De oude schietstand op het militair domein in Heverlee is het eerste stadsgebouw dat ‘gemined’ wordt.

Is er een toekomst voor het ‘Toekomstfonds’?

Vanavond beslist een bijzondere Algemene Vergadering (AV) van de Provinciale Brabantse Energiemaatschappij (PBE) over het lot van het zogenaamde ‘Toekomstfonds’.  Dat fonds zou éénmalig gespijsd worden met 35 miljoen euro en kan door de gemeenten uit het werkingsgebied van PBE worden aangesproken om projecten op vlak van klimaat (energie) en digitale transitie (smart city) te betalen.

Op de gemeenteraad van 24 oktober 2018 van Lubbeek haalde Theo Francken heel fel uit naar de idee van het ’Toekomstfonds’. Hij herhaalde daarbij ook verschillende keren dat  het idee voor dat ‘Toekomstfonds’ van mij en alleen van mij kwam. ‘Het ‘Toekomstfonds’ is een idee van T-i-e  R-o-e-f-s!’

De waarheid is natuurlijk anders, in ieder geval weer veel genuanceerder dan Theo Francken laat uitschijnen.

Op de digitale klimaatkaart delen Vlaams-Brabanders succesvolle projecten om CO2 te besparen.

Anders gaan wonen langs Hoogwaardige Openbare Vervoer (HOV)-assen!

Mijn vader en moeder reden destijds veel kilometers met de auto om hun vier kinderen naar allerlei buitenschoolse activiteiten in de stad te brengen. Zelfs bij het uitgaan pikte mijn moeder ons soms ’s nachts op met de wagen. Ik prijs me gelukkig dat ik dat vanwege de nabijheid van alles maar zelden voor mijn eigen kinderen moet doen. Maar ik leer eruit hoe belangrijk het is om woonkernen aan te sluiten op zogenaamde Hoogwaardige Openbare Vervoer (HOV)-assen. We moeten ernaar streven om alle bijkomende woningen te bouwen rond haltes op HOV-assen. Rond die haltes ontwikkelen zich idealiter ook voorzieningen zoals winkels, lokale ontspanningsmogelijkheden en zelfs kleinschalige werkgelegenheid. Via een HOV-as kan je je makkelijk met de snelbus, tram of trein van de ene plek naar de andere verplaatsen.

 

Verschillende ideeën voor HOV-assen in Vlaams-Brabant liggen nu al op tafel. Zo zijn er in het kader van Brabantnet plannen voor een sneltram vanuit Willebroek die slechts zes stopplaatsen telt vóór de Brusselse Ring. Deze tram zou tijdens de spits om de tien minuten rijden en in de daluren en op zaterdag en zondag om het kwartier. Tot het Noordstation in Brussel bedraagt de reistijd 19 minuten vanuit Meise, 26 minuten vanuit Londerzeel en 32 minuten vanuit Breendonk. Die haltes zullen verknoopt zijn met een fietsnetwerk en lokale buslijnen en uitgerust zijn met voldoende pendelparking. Op eenzelfde wijze houdt de beoogde HOV-lijn tussen Diest en Leuven in het kader van Regionet slechts drie keer halt in Bekkevoort, drie keer in Tielt-Winge en één keer in Lubbeek. Dat is dus véél minder dan een bus die pakweg om de 200 meter halt houdt. Die beperking is nodig om een snelle connectie met de feitelijke eindbestemmingen te kunnen garanderen. Op de knelpunten garandeert een eigen bedding dat de sneltram niet mee in de file staat.

Hoe we rijker kunnen worden van de klimaatverandering!

Afgelopen weekend weerklonk binnen de Verenigde Naties nogmaals de roep om de broeikasgassen massaal en dringend terug te dringen. Zo niet kan de aarde al in 2030 een temperatuurstijging met  1,5 graden bereiken, en zijn de gevolgen voor het leven op aarde niet te overzien.  Het is dus hoog tijd om te handelen, en de daad bij het woord te voegen.

Het goede nieuws is trouwens dat iedereen een steentje bij kan dragen. Meer zelfs. Wie slim is, kan rijker worden van de klimaatverandering. Zo organiseren we provinciale groepsaankopen voor dak- en zoldervloerisolatie, spouwmuurisolatie, ramen en foto-voltaïsche zonnepanelen. Op een jaar tijd ontvingen we zo’n 4.157 aanvragen en stond de teller op ruim 500 uitgevoerde of geplande realisaties. Burgers beseffen maar al te goed dat ze door de energetische renovatie van hun huis niet alleen de CO₂-uitstoot van hun woning naar beneden halen, maar ook op besparen hun energiefactuur en het comfort én de waarde van de woning doen stijgen. Met de provinciale groepsaankopen hangt ook degelijke informatie samen. Zo halen we drempels voor het uitvoeren van energiebesparende investeringen weg. Finaal zorgen we ervoor dat de klant het beste product krijgt tegen een goede prijs.

Geluidshinder Brussels Airport tien keer hoger dan becijferd!

Het aantal mensen dat sterk lijdt onder de geluidshinder van Brussels Airport Company (BAC), de zogenaamd ernstig gehinderden, wordt zwaar onderschat. Op basis van de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM) telt BAC zelf zowat 14.000 ernstig gehinderde omwonenden. Op basis van nieuwe normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt het reële aantal echter in de buurt van 144.000. Dat is ruim tien keer zoveel.

Geluidscontouren vanaf Lden 45dB(A)

Lawaai is méér dan een ongemak. Ieder van ons heeft acht uur slaap nodig. Zodra die slaap onderbroken wordt, lijdt onze gezondheid daaronder. Dat gaat van overgewicht tot verloren levensjaren.

De luchthavenuitbater BAC laat jaarlijks door een universiteit – vroeger KU Leuven, nu UGent – de geluidshinder voor de omgeving berekenen. Voor de rekenmethode baseert de universiteit zich op de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM). Die wetgeving  voorziet een berekening van de geluidscontouren vanaf 55 decibel rondom de luchthaven. Volgens de studies van de genoemde universiteiten  is er in Rotselaar, Tervuren of Meise dan ook geen hinder meer. Maar inwoners van deze gemeenten weten wel beter.

Voorrang aan de stappers en de trappers in Vlaams-Brabant!

Ik trap wellicht een open deur in als ik stel dat de auto vandaag nog steeds de logica van onze verplaatsingen domineert. Maar nergens in Vlaanderen of België is het zo erg als in Vlaams-Brabant. De helft van alle files in Vlaanderen situeerde zich in 2016 naar en rond Brussel en Vlaams-Brabant, goed voor ongeveer zeventig kilometer fileleed per dag.

European Green Capital aan de Waal

Voor we onlangs een dagje doorbrachten in ’s-Hertogenbosch bezochten we Nijmegen. Die stad wordt al langer mee bestuurd door GroenLinks en is sinds kort ook de ‘Green Capital of Europe. Onze dag in Nijmegen startte met een bezoek aan het bedrijf Neopixels Insulations. Die onderneming levert de isolerende korreltjes waarmee één van de aannemers van de provinciale Vlaams-Brabantse groepsaankoop voor spouwmuurisolatie werkt. We kwamen zaakvoerder, Stefan Nooijens, tegen toen we onlangs in Scherpenheuvel onze groepsaankoop lanceerden en demonstreerden. Toen hij hoorde dat we naar Nijmegen zouden komen, nodigde hij ons prompt uit voor een bezoek aan zijn bedrijf.

In het gezelschap van wethouder voor GroenLinks in Nijmegen Noël Verguns en raadslid Volkert Vintges trokken we vervolgens naar het Honigcomplex. Het bedrijf Honig, bekend voor zijn soep, trok in 2012 weg van de site en maakte plaats voor innovatieve ondernemingen, zoals dat van bakfietspionier Jos Sluijsmans. Tot 2022 tenminste, want dan zullen er op de voormalige bedrijfssite nieuwe woningen verrijzen. Op de Honigsite genieten we van een lekkere lunch en huren we fietsen waarmee we de rest van de dag, onder deskundige leiding van Bert Lagerweeij, Nijmegen verkennen.

Goed voor economie én ecologie

Kans is klein dat je bij een bedrijventerrein denkt aan bermen vol bloeiende bloemen, hagen met tsjilpende vogels en poelen met salamanders en libellen. Het kan nochtans. Zo hoor je op enkele bedrijventerreinen in onder andere Tienen, Aarschot, Machelen en Diest sinds kort de vogels kwistig fluiten. De bedrijfsleiders zien er de meerwaarde van een groen bedrijventerrein voor de biodiversiteit én voor het welzijn van hun werknemers. Groene bedrijventerreinen, goed voor economie en ecologie.

‘This Rare Earth – Stories from Below’!

Het thema van Artefact 2018 is ‘This Rare Earth, Stories from Below’. Centraal staat de vraag welke rol zeldzame aardmetalen (scandium, yttrium en vijftien lanthaniden) spelen in onze huidige samenleving? Hoe worden die aardmetalen ingezet? Wie beheert ze en wie beheerst ze, wie reguleert? Wat betekent hun verbruik voor mens en milieu? Vandaag en in de toekomst?

Ik ben erg blij dat deze vragen door de kunstenaars op Artefact beantwoord worden. Het is goed dat kunstenaars ons helpen bij een debat dat hypercomplex is en dat we eigenlijk nog veel te weinig in de diepte voeren. Zo vereisen bijvoorbeeld permanente magneten in windturbines en elektrische wagens de zeldzame aardmaterialen neodymium en dysprosium. Het spreekt voor zich dat zo’n gegevens een heel nieuw en uitdagend licht op windenergie en alternatieve mobiliteit werpen.

Future Fossil Spaces, Julian Charrière

Het is altijd moeilijk om te vergelijken, maar met deze editie van Artefact voel ik me het heel verbonden. Zo spreekt het werk ‘Future Fossil Spaces’ van Julian Charrière me heel erg aan. Het werk bestaat uit nauwgezet gestapelde zout-bakstenen uit het ‘Salar de Uyini’ (Bolivië) en vraagt onze aandacht voor de snelheid waarmee we eeuwenlang opgebouwde geologische processen vernietigen door ze tegen een ijltempo te ‘consumeren’.

Het is goed dat kunstenaars ons helpen bij een debat dat hypercomplex is en dat we eigenlijk nog veel te weinig in de diepte voeren.