‘Dwarsgedachten’

Mijn grootmoeder langs vaderszijde was actief in de gewestleiding van de kajotsters. Monseigneur Jozef Cardijn was haar idool. Vandaag heb ik het op het strand met mijn zoon over enkele ‘Dwarsgedachten’ van Louis Tobback. Mijn zoon is enthousiast over het boek met de gelijknamige titel, in 2019 geschreven door Jan Lippens in gesprek met de voormalige burgervader van Leuven. Wat zou mijn grootmoeder ervan vinden dat haar 18-jarige achterkleinzoon zich aangetrokken voelt door het socialisme van Louis? Zou ze er iets op tegen hebben? Zou haar engagement in de Katholieke Arbeidersjeugd (KAJ) inderdaad geïnspireerd geweest zijn door de strijd tegen het rode gevaar zoals Louis beweert? Zou ‘oma’ écht gedreven geweest zijn om ‘de oprukkende verderfelijke invloed van het socialisme op de arbeidersjeugd in te dijken’?

Van tot waar hij al gelezen heeft, vindt mijn zoon de visie van Louis Tobback op asiel en migratie het interessants: ‘links heeft te weinig tot geen verhaal als het op dat thema aankomt’, stelt hij, ‘in de visie van Tobback kan ik mij wel vinden’. ‘Het is logisch dat we binnen laten wie we nodig hebben’, vervolgt hij, ‘en dat we zorgen voor wie in échte nood verkeert’. ‘De basis van het asiel- en migratiebeleid moet solidariteit zijn. Die realiseren we trouwens ook met goede ontwikkelingssamenwerking. Ik ben het eens met Tobback dat we mensen wereldwijd moeten helpen proces te maken, een proces dat we ook zelf gelopen hebben,  rond bijvoorbeeld betere arbeidsvoorwaarden. Dat is een veel beter recept dan dat alle mensen met slechte loonvoorwaarden naar hier komen.’

Leugens in het halfrond, halve waarheden op de gang!

 

Het geloof in de politiek zoals we die vandaag nog steeds kennen, taant. Moet de politiek wel bedreven worden door beroepsmensen? Zijn zij de beste garantie dat de wil van het volk zal worden behartigd?

In zijn boekje Tegen verkiezingen wijst David Van Reybrouck erop dat de democratie zoals we die vandaag kennen steeds meer in het slop geraakt. Steeds minder mensen gaan stemmen, kiezers worden grilliger in hun keuze en het ledenaantal van politieke partijen loopt dramatisch terug. Van Reybrouck spreekt van een democratisch vermoeidheidssyndroom. Om dit vermoeidheidssyndroom te bestrijden wil hij terugkeren naar het democratisch principe van de loting. Net als ikzelf heeft Van Reybrouck les gekregen van professor Herman Verdin, door ons studenten kortweg ‘Verdin’ genoemd. In zijn boekje herinnert Van Reybrouck hoe Verdin al waarschuwde voor de ‘oligarchisering van onze democratie’: een democratie waar slechts enkelen het écht voor het zeggen hebben. De Atheense burgers zouden zich niet herkend hebben in hoe wij onze democratie vandaag invulling geven. Door een systeem van loting én snelle rotatie was immers minstens 50% van de Atheense burgers boven de dertig jaar ooit zelf raadslid.

“Loting had zo zijn voordelen, ging Verdin op rustige toon verder. Het doel was om de persoonlijke invloed te neutraliseren. In Rome had men zulks niet, met talloze omkoopschandalen tot gevolg. Bovendien waren in Athene functies eenjarig en was men in de regel niet herkiesbaar. Op alle niveaus moesten burgers immers zoveel mogelijk wisselen. Men wilde een zo groot mogelijke groep laten participeren en aldus gelijkheid realiseren. Loting en rotatie zaten werkelijk in het hart van het Atheense democratische systeem.” (David Van Reybrouck, Tegen Verkiezingen, p. 61)