De afgelopen dagen verwittigden de Vlaamse media Belgische toeristen voor de knokkelkoorts in Azië. Niet onterecht. In Vietnam bijvoorbeeld nam het aantal dengue-patiënten de laatste jaren erg toe. Dat vertelden mijn goede vriend professor Ronald Geskus en zijn medewerker Le Thanh Hoang Nhat. Ronald en Nhat werken in Vietnam, maar vorige week waren zij in Leuven voor een congres over biostatistiek.

Er bestaan geen medicijnen om dengue te genezen, er bestaat ook geen vaccin om de ziekte te voorkomen. ‘Maar misschien verandert dat als de ziekte zal doorbreken in Europa?’, bedacht Nhat bij een koffie op de Oude Markt. Met de klimaatverandering zijn tropische ziekten in opmars in Europa. De kans bestaat dat dengue er meer zal voorkomen, en dat er bijgevolg meer middelen komen voor onderzoek ter voorkoming en genezing van de ziekte.

Tijgermuggen zijn verantwoordelijk voor de verspreiding van knokkelkoorts, en die voelen zich alsmaar beter in onze contreien. Volgens een artikel van Tom Peeters in EOS ving het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) vorige zomer 68 tijgermuggen op verschillende locaties in België.

Natuurlijk betekent de aanwezigheid van de tijgermuggen nog niet dat ze ook ziektes zullen overdragen. Dat gebeurt enkel als ze iemand die de ziekte heeft, gestoken hebben. We moeten ons dus nog niet te veel zorgen maken, maar onze kop in’t zand steken is ook geen goed idee.

De wereld is een dorp geworden. We verplaatsen ons binnen een dag van de ene naar de andere kant ervan. Als tijgermuggen en andere insecten hier gaan overleven, zullen de ziektes die ze kunnen overdragen vrijwel zeker volgen. Het is dus heel waarschijnlijk dat de klimaatverandering de knokkelkoorts effectief naar Europa brengt.

Mijn zoon kreeg bij het begin van de zomer, voor zijn reis naar Bosnië-Herzegovina, trouwens het advies om zich te laten vaccineren tegen tekenencefalitis. Ook de teek profiteert immers van een milder klimaat. De teken die de ziekte van Lyme veroorzaken, zijn zo al tot in Zweden opgerukt. De teken die hersenontsteking kunnen veroorzaken, vinden we dus nu ook terug in Bosnië-Herzegovina.

Zonder apocalyptische uitspraken te willen doen, denk ik dat we er ons bewust van moeten zijn dat we in (Noord)-Europa te maken zullen krijgen met ziektes die we totnogtoe niet kenden. De klimaatverandering zal hier mee voor zorgen.

Ondertussen is het wél geruststellend dat statici zoals Ronald aan de slag gaan met de vele wereldwijde data rond infectieziekten. Medische uitdagingen kunnen geanalyseerd én antwoorden krijgen door data statistisch te verwerken en te interpreteren. Dat heb ik vorige week weer bijgeleerd.