Het aantal mensen dat sterk lijdt onder de geluidshinder van Brussels Airport Company (BAC), de zogenaamd ernstig gehinderden, wordt zwaar onderschat. Op basis van de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM) telt BAC zelf zowat 14.000 ernstig gehinderde omwonenden. Op basis van nieuwe normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt het reële aantal echter in de buurt van 144.000. Dat is ruim tien keer zoveel.
Lawaai is méér dan een ongemak. Ieder van ons heeft acht uur slaap nodig. Zodra die slaap onderbroken wordt, lijdt onze gezondheid daaronder. Dat gaat van overgewicht tot verloren levensjaren.
De luchthavenuitbater BAC laat jaarlijks door een universiteit – vroeger KU Leuven, nu UGent – de geluidshinder voor de omgeving berekenen. Voor de rekenmethode baseert de universiteit zich op de Vlaamse milieuwetgeving (VLAREM). Die wetgeving voorziet een berekening van de geluidscontouren vanaf 55 decibel rondom de luchthaven. Volgens de studies van de genoemde universiteiten is er in Rotselaar, Tervuren of Meise dan ook geen hinder meer. Maar inwoners van deze gemeenten weten wel beter.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt daarom aan om een ruimere zone te bestuderen, vanaf 45 decibel. Iets wat de burgemeesters van Vlaams-Brabant deden. Ze bestelden een studie die de hinder vanaf 45 decibel berekende.
Het resultaat ervan schets een heel ander plaatje. De geluidshinder reikt in de provincie Vlaams-Brabant van Dilbeek in het westen tot Aarschot in het oosten. Zuidwaarts gaat het van Hoeilaart tot Huldenberg. Zowat driekwart van het Brusselse gewest ligt binnen de overlastzone. In het noorden is het vlieglawaai nog steeds goed hoorbaar in stukjes van Mechelen, Bonheiden, Sint-Katelijne-Waver, Putte en Heist-op-den-Berg. Ook de provincie Antwerpen voelt dus de nabijheid van de luchthaven.
Verder hanteert de WHO binnenkort nieuwe normen om het percentage bewoners dat ernstige hinder en zelfs gezondheidsklachten ondervindt binnen elke geluidscontour te berekenen. Vroeger hanteerde VLAREM de Europese Miedema-norm om te achterhalen hoeveel mensen gezondheidsschade ondervinden door het vlieglawaai. Maar ook die norm vindt de WHO te laks.
De nieuwe WHO- normen schatten het percentage ernstig gehinderden in de luidste contouren ongeveer één derde hoger in. Dat valt – al bij al – nog mee. Maar in de stillere contouren is het verschil veel groter. Daar schat de WHO het percentage ernstig gehinderde buren vier tot acht keer hoger dan vroeger. Bijgevolg schiet dus ook het aantal gehinderden per contour de hoogte in.
En volgens mij is zelfs dit hoger aantal nog een onderschatting. We weten immers dat vliegtuigen zich niet altijd aan de opgelegde route houden. Zo hoor ik in Kessel-Lo vaak vliegtuigen die naar het oosten opstijgen. Normaal mogen deze vliegtuigen pas voorbij Tienen afdraaien naar het zuiden, maar tegen die regel wordt nogal eens gezondigd. Maar als vliegtuigen zich niet aan de opgelegde routes houden, worden de geluidscontouren natuurlijk nóg groter. Dit soort hinder is in het totaal van 144.000 gehinderden nog niet bijgeteld. En ook het grondlawaai zit er nog niet in, evenmin als het overige omgevingslawaai , zoals de Brusselse ring, autosnelwegen en spoorwegen.
Met de aanbevelingen van de WHO komen we dus uit bij een veel hoger aantal mensen die ernstige geluidshinder ondervinden. Die conclusie sluit ook nauwer aan bij de ervaringen van vele Vlaams-Brabanders. Voor mij is het ook een signaal dat het hoog tijd is om de Vlaamse geluidsnormen af te stemmen op de strengere Brusselse normen die de WHO wél volgen. Ik hoop alleszins dat de Vlaamse regering uit al deze gegevens conclusies trekt. Ik zal alleszins mijn best doen om haar bij deze les te blijven betrekken. De lakse Vlaamse normen moeten beter afgestemd worden op de strengere Brusselse normen. Vlamingen hebben evenveel recht op rust als Brusselaars.
Meer dan ooit ben ik ervan overtuigd dat de Vlaamse en federale overheden een duidelijk beleidskader moeten vastleggen waarbinnen de verdere ontwikkeling van de luchthaven mogelijk is. Dat kader moet bepalen welke hinder we als gemeenschap aanvaardbaar vinden, en welke niet. Het moet BAC, net als op andere luchthavens het geval is, duidelijk maken en ook de zekerheid bieden binnen welke marges ze verder kan opereren. Wat mij betreft zou in het kader een afbouw van de nachtvluchten kunnen vervat worden, net als ook een actieplan om de uitstoot van fijnstof en ultrafijnstof te verminderen. Als één Boeing 737 opstijgt, komt evenveel fijnstof vrij als uit een miljoen vrachtwagens. Dat bewees de Nederlandse milieubeweging Milieudefensie ooit en moet ons toch tot nadenken stemmen!
Meer lezen? Bestel mijn boekje Voor de kinderen van mijn kinderen. 20 groene doelen voor Vlaams-Brabant via 20groenedoelen@gmail.com of koop je exemplaar in de Standaard Boekhandel in Leuven of in Overijse. In andere Standaard Boekhandels kan je het boek bestellen. Het boek kost 10 euro (excl. verzendingskosten).
Tie Roefs blogt 
Geef een reactie